Nationaal Consortium Zon op Water

Wateroppervlaktes zoals irrigatiebekkens, baggerdepots, zandwinplassen en bassins bij zuiveringsinstallaties kunnen nu al ingezet worden voor opwekking van zonne-energie in de leefomgeving. Als volgende stap kunnen opties en uitvoeringsvormen gecreëerd worden voor zonne-energie op grotere binnenwateren. Op het IJsselmeer kan dat wellicht in de vorm van drijvende zonneparken binnen een kunstmatig ringvormig eiland (atol). Op de langere termijn zullen ook zonneparken op zee technisch en economisch haalbaar worden, bijvoorbeeld in combinatie met offshore windparken.

Voordelen drijvende zonneparken

Mogelijke voordelen van drijvende zonneparken zijn:

• Er zijn verschillende manieren waarop zon op water kan bijdragen tot een betere integratie van zonne-energie in het energiesysteem. Denk aan combinatie met windenergie en aan toepassing op stuwmeren. Ook liggen kernen van hoge bevolkingsdichtheid, en daarmee hoge energievraag, vaak bij water.
• Zon op water kan vaak grootschaliger uitgevoerd worden dan zon op land. Dit brengt een mogelijk kostenvoordeel met zich mee.
• Zon op water projecten zullen in het algemeen op minder maatschappelijke weerstand stuiten. Zeker in die gevallen waar de aanleg van een drijvend zonnepark niet strijdig is met andere functies van het betreffende water.
• Zon op water kan mogelijk een hogere stroomopbrengst opleveren. Aspecten die hierbij een rol spelen zijn: natuurlijke koeling van de panelen en een hogere instraling boven water vergeleken met boven land.
• In een aantal gevallen kunnen drijvende zonneparken multifunctioneel zijn als afdekking van het wateroppervlak. Dit is als deze afdekking meerwaarde heeft door het tegengaan van vervuiling of verdamping van het water.

Drijvende zonneparken bij windparken

Zon op water projecten zullen relatief vaak uitgevoerd worden op locaties waar ook windenergie wordt opgewekt. Aangezien zonne-energie en windenergie in hoge mate complementair zijn in de tijd, kan hiermee een effectiviteitsvoordeel behaald worden voor wat betreft de investering in de benodigde elektrische infrastructuur.

De belangrijkste uitdagingen voor zon op water zijn:

• Golf- en windbestendigheid van de drijvende zonneparken. Dit betreft het ontwerp van het systeem zelf en de verankeringsmethode.
• Relatie tussen ontwerp en logistiek. Hoe kan het systeem zo ontworpen worden dat een snelle opbouw van het drijvende zonnepark op locatie mogelijk is? Hoe vinden we de juiste balans tussen off-site productie van systeemonderdelen, transportkosten en opbouw op locatie? Hoe kunnen de onderhoudswerkzaamheden geminimaliseerd worden door optimaal ontwerp?
• Levensduur en betrouwbaarheid onder vochtige en corrosieve omstandigheden.
• Ontwerpaspecten met betrekking tot opbrengsten en kosten. Dit betreft o.a. optimalisatie van het koelingseffect, eventueel toepassing van sun-tracking of bifacial, keuze van de tilthoek in relatie tot windload en instralingsoptimalisatie.

Het Nationaal Consortium Zon op Water is een Nederlands consortium dat de samenwerking en de kennisuitwisseling op het gebied van drijvende zonneparken wil bevorderen.

Onderstaande grafiek toont de verwachting van het Nationaal Consortium voor de ontwikkeling van het geïnstalleerd vermogen drijvende zonnepanelen op basis van informatie van de waterbeherende partijen in het Nationaal Consortium Zon op Water.